Uw kind voorbereiden en begeleiden

Als uw kind naar het ziekenhuis moet voor een onderzoek, behandeling of opname, is voorbereiding en begeleiding belangrijk. Ieder kind is uniek. Daarom is de voorbereiding en begeleiding per kind verschillend. Het uitgangspunt bij een goede voorbereiding is dat uw kind zich straks zoveel mogelijk op zijn gemak voelt bij ons. Een deel van de voorbereiding gebeurt in het WKZ, maar het belangrijkste gedeelte gebeurt thuis. Daar stellen kinderen hun vragen.

Waarom uw kind voorbereiden? uitklapper, klik om te openen

Een kind dat goed is voorbereid voelt zich meer op zijn gemak. Het vooraf beschrijven van de situatie die het kind later zal herkennen, is goed voor het vertrouwen in ouders en zorgverleners en voor het zelfvertrouwen van het kind. Samenwerking tussen de zorgverleners, u en uw kind is de basis voor een goed verloop van alle gebeurtenissen in het ziekenhuis:

• U mag van ons verwachten dat wij u en uw kind duidelijke en begrijpelijke informatie geven.
• Wij, bv de arts, de verpleegkundige of de medisch pedagogisch zorgverlener, kunnen de zorg verbeteren als wij van u informatie krijgen over specifieke gedragingen, gewoonten of angsten van uw kind. Wij kunnen daar dan zo goed mogelijk op in spelen.
• Om thuis al te starten met deze samenwerking is er Mijn Ziekenhuispaspoort. Dit is een middel waarmee uw kind aan de zorgverlener kan laten weten wat belangrijk voor hem is tijdens medische handelingen.

In deze video vertellen we wat kinderen en ouders zelf thuis kunnen doen om zich voor te bereiden op een ziekenhuisbezoek én over ontwikkelingsgerichte zorg in het WKZ.

Bloedafname in het WKZ

Voorbereiden: wanneer, wat en hoe? uitklapper, klik om te openen

Onderstaande tips zijn van toepassing op alle gebeurtenissen in het ziekenhuis. Dus het polikliniekbezoek, een ziekenhuisopname, een behandeling, een onderzoek of een ingreep onder narcose of sedatie. Als u alleen specifieke informatie wilt rond een voorbereiding voor een medische handeling, gaat u naar PAR (pijn- en angst rem) of naar Mijn Ziekenhuispaspoort.

• Lees de verstrekte informatie eerst zelf door.
• Neem rustig de tijd.
• Houd rekening met de leeftijd van uw kind. Jonge kinderen hebben meer behoefte aan herhaling. Dit wordt later uitgelegd onder het kopje: 'wanneer gaat u voorbereiden'.
• Wees eerlijk.

Wanneer gaat u voorbereiden?

• Begin bij jonge kinderen niet te vroeg met voorbereiden. Ze hebben een ander tijdsbesef dan volwassenen. Jonge kinderen leven in het 'hier en nu'. Begin er een paar dagen van tevoren mee, dan hoeft uw kind niet onnodig lang ongerust te zijn. Zorg wel dat er voldoende tijd is om er nog eens op terug te komen. Bij oudere kinderen kunt u wat eerder beginnen.
• Vraag uw kind wat het al weet of herhaal wat uw kind al weet en wat het nog graag wil weten.
• Wil uw kind niets weten? Vertel dan dat het toch goed is om een paar dingen te vertellen zodat straks niet alles nieuw en onvoorspelbaar is.
• Bepaal het tijdstip van voorbereiding zorgvuldig (bijvoorbeeld niet vlak voor het slapen gaan).
• Vertel regelmatig over het ziekenhuis en wat er gaat gebeuren. Vooral voor jonge kinderen is herhaling belangrijk. Ook oudere kinderen kunnen niet alles in één keer onthouden.
• Vertel zo eenvoudig mogelijk over wat er gaat gebeuren.
• De kans is groot dat peuters en kleuters gaan fantaseren over het ziekenhuis. Als u dit merkt, geef dan nogmaals de informatie.

Wat vertelt u?

• Geef vooral bij jonge kinderen niet alle informatie tegelijk. Maak onderscheid tussen algemene informatie over het ziekenhuis en over het onderzoek of de behandeling die uw kind krijgt.
• Benoem alles wat uw kind bewust meemaakt, ziet, voelt, hoort, ruikt en proeft. Maak hierbij gebruik van het helpend taalgebruik.
• Laat ook dingen zien als u over het ziekenhuis vertelt. Bijvoorbeeld: doktersspulletjes, folders, boeken of gebruik het internet.
• Belangrijk is om te vertellen dat u altijd bij uw kind mag zijn en uw kind straks weer thuis komt.

Helpend taalgebruik

Onze woorden kunnen zowel positieve als negatieve verwachtingen en gevoelens oproepen.

Woorden kunnen leiden tot beelden in je hoofd. Zo kan bij het praten over je lievelingseten het water je in de mond lopen. Uit onderzoek blijkt dat het praten over pijn of het waarschuwen voor een prik tot meer angst en pijn kan leiden. Als je helpende woorden of positieve taal gebruikt, zorg je juist dat je kind zich prettiger voelt. U kunt hier meer over lezen op de pagina Helpend taalgebruik. 

Hoe begeleidt u uw kind? uitklapper, klik om te openen

• Praat u liever alleen, zonder uw kind, met de zorgverlener? Dan kunt u dat altijd aangeven.
• Vertel kort van te voren nog stap voor stap wat u al in de voorbereiding heeft verteld.
• Blijf in de buurt van uw kind. Dit verhoogt het gevoel van veiligheid.
• Doe dagelijkse handelingen zoals uitkleden van uw kind zelf.
• De rust die u uitstraalt heeft een positieve uitwerking op uw kind.
• Ervaart u zelf veel stress of angst rondom de gebeurtenissen in het ziekenhuis? Het kan dan een verstandige keuze zijn om (tijdelijk)de begeleiding over te laten aan een ander vertrouwd persoon.
• Op het gemak stellen, aanmoedigen en complimenteren zijn belangrijke zaken om aandacht aan te besteden.
• Richt uw aandacht op uw kind. Dus niet teveel op andere mensen, medische apparatuur en/of handelingen.
• Zorg dat uw kind er ook bij betrokken blijft als u met de arts of verpleegkundige praat. 
• Zorg dat alles wat nodig is voor de besproken afleiding aanwezig is.
• Richt u vooral op de afleiding. Benoemen wat de zorgverlener aan het doen is, verstoort de afleiding en verhoogt de kans op spanning.
• Zorg dat uw kind en u een comfortabele houding aan kunnen nemen.
• Bij baby’s kan het helpen om borstvoeding of sucrose (zeer zoete vloeistof) te geven.
• Mocht het nodig zijn dat iemand bijvoorbeeld de arm van uw kind stilhoudt bij het plaatsen van een infuus, dan bent u niet de persoon die dit moet doen. De ouder is altijd een troostende persoon en doet geen dwingende handelingen bij zijn kind.
• Begeleidt u uw kind met twee personen? Zorg dan voor een duidelijke rolverdeling. Wees duidelijk; bij wie mag het kind op schoot, wie leest een verhaaltje voor, wie troost het kind enzovoort. Het is verwarrend voor uw kind als er van twee kanten instructies, aanmoedigingen en opmerkingen komen. Zeker als deze tegenstrijdig zijn van inhoud en/of ondertoon.

U kunt altijd advies vragen aan medewerkers van het ziekenhuis als u vragen heeft over hoe u uw kind kunt begeleiden.

Wat kunt u nog meer doen? uitklapper, klik om te openen

• Vertel uw kind dat zijn vertrouwde knuffel mee mag. Ook ander voorwerpen waar uw kind zich veilig bij voelt mag hij meenemen. U kunt daarbij denken aan: speelgoed of muziek.
• Laat uw kind de informatie eens navertellen aan uzelf of anderen.
• Schrijf vragen van uw kind of van uzelf op, zodat u deze later samen aan iemand in het ziekenhuis kunt stellen.
• Vertel ook de andere kinderen uit het gezin over het ziekenhuis. Zij willen graag weten wat er met hun broertje of zusje gaat gebeuren. Bovendien begrijpen ze dan beter waarom hun broertje of zusje nu meer aandacht krijgt.
• Kijk bij eventuele voorgaande negatieve ervaringen wat daar de oorzaak van was en bedenk hoe u dit in de nieuwe situatie kunt voorkomen. Bespreek dit met de zorgverleners.
• Informatie over het voorbereiden op en begeleiden bij de inleiding in de anesthesie (narcose) krijgt u op het spreekuur van de anesthesioloog (pre-operatief spreekuur).
• Er zijn goede boekjes voor kinderen over het ziekenhuis te leen in de bibliotheek of te koop.
• Alles over uw kind belonen leest u bij Bewust belonen. 
• Lees zo nodig deze informatie over het thuis medicijnen in laten nemen. 

Rondleiding in het WKZ uitklapper, klik om te openen

Met de volgende filmpjes kunt u zich samen voorbereiden op een bezoek aan de polikliniek:

Jalou laat je zien hoe het gaat als je in het WKZ komt voor een bloedafname.

Jalou laat je zien hoe het gaat als je voor het eerst op de polikliniek in het WKZ komt.

Jalou neemt je mee naar de röntgen afdeling waar ze foto’s van je lichaam kunnen maken.

Rondleiding op de verpleegafdeling panda | Wilhelmina Kinderziekenhuis

Rondleiding op de verpleegafdeling papegaai | Wilhelmina Kinderziekenhuis

Rondleiding op de verpleegafdeling schildpad | Wilhelmina Kinderziekenhuis

Rondleiding afdeling Leeuw | Wilhelmina Kinderziekenhuis

Rondleiding afdeling Pelikaan (kinder-IC) | Wilhelmina Kinderziekenhuis

WKZ-afdeling Kameleon

Meer informatie uitklapper, klik om te openen

Hebt u extra advies nodig voor de voorbereiding of begeleiding van uw kind? Dan kunt u contact opnemen met de medisch pedagogische zorg: 

• Per e-mail: pedagogischspreekuur@umcutrecht.nl;
• Telefonisch: kantoordagen van 09.00- 16.00 uur, 088 7554224;
• Inloopspreekuur psychosociale zorg op de polikliniek.