Helpend taalgebruik

Onze woorden kunnen zowel positieve als negatieve verwachtingen en gevoelens oproepen. Woorden kunnen leiden tot beelden in je hoofd. Zo kan bij het praten over je lievelingseten het water je in de mond lopen. Uit onderzoek blijkt dat het praten over pijn of het waarschuwen voor een prik tot meer angst en pijn kan leiden. Als u helpende woorden of positieve taal gebruikt, zorgt u juist dat uw kind zich prettiger voelt.

Positieve woorden uitklapper, klik om te openen

Hier kunt u lezen hoe u als ouder helpende taal en positieve woorden toepast.

• Gebruik positieve woorden vooraf, tijdens en na medische handelingen. ‘Ik ben bij je en zal je helpen’ of ‘goed gedaan’, ‘flink’. Negatieve woorden zijn woorden als ‘bang’, ‘pijn’, ‘spannend’, ‘angst’ en ‘naar’ of ‘vervelend’. Deze woorden hebben een negatieve klank en die werkt door bij uw kind als angst en stress.
• Geef keuzes die er zijn. Zoals "We gaan naar de dokter. Wil je achterop bij mij of fiets je zelf?". Wel of niet naar de dokter gaan is geen keuze, dus daarover wilt u geen keuze voorleggen. Maar hóe je naar de dokter gaat, is misschien wel een keuze die u kunt voorleggen. Of ‘wil je bij mij op schoot of zelf op de stoel zitten.”                        
• Geef informatie die klopt, zodat uw kind weet wat hij kan verwachten. Als u bijvoorbeeld nog niet weet of de dokter een bloedafname nodig vindt, kunt u dat gewoon eerlijk zeggen. Maar daar bijvoorbeeld aan toevoegen: ‘Ik weet niet of je iets gaat voelen van wat de dokter gaat doen, maar wij gaan samen aan fijne dingen denken’. Of: ‘Als de dokter een bloedafname nodig vindt, ben ik benieuwd hoeveel bellen jij kunt blazen terwijl de dokter bezig is’. Probeer dus uitspraken te vermijden, die onjuiste verwachtingen geven, en waar u als ouder geen invloed op hebt. Zoals “Het is zo voorbij”, “Het doet geen pijn” of “Alleen een prikje, verder niets”.
• Wees eerlijk. Vertel wat u weet. Maak het niet erger maar verzacht het ook niet. U mag als ouder ook aangeven dat u iets niet precies weet en dat jullie samen de vraag van uw kind gaan voorleggen aan de dokter.
• Maak een plan met uw kind hoe u hem het beste kunt helpen als hij bang is of pijn heeft. Na een goede voorbereiding is afleiding een makkelijke en effectieve manier om angst en pijn te remmen. Hoe u een plan kunt maken voor het ondergaan van een onderzoek of medische ingreep, leest u bij Mijn Ziekenhuispaspoort en Pijn en Angst Rem.

Positieve lichaamstaal uitklapper, klik om te openen

Met non-verbale communicatie (lichaamstaal) stralen we bepaalde signalen uit naar kinderen. Een positief effect kunt u verkrijgen door de aandacht te besteden aan de volgende punten:

• Straal vertrouwen en rust uit.
• Het helpt om een paar keer diep in en uit te ademen.
• Let zo veel mogelijk op uw gezichtsuitdrukking en lichaamshouding. Uw kind is hier gevoelig voor. Open, krachtig, rustig, aandachtig, dat is wat uw kind wil zien.
• De toon van praten bepaalt hoe uw woorden overkomen. Een vriendelijke, gewone en zachte (of kalme) stem heeft een stressverlagende invloed.
• Dicht bij uw kind blijven en een aai over de bol geven werkt geruststellend en positief.

Bron: Stichting Kind & Ziekenhuis