Neonatale convulsies

Convulsies zijn onbedoelde elektrische ontladingen in de hersenen. Andere benamingen voor convulsies bij de pasgeborene zijn neonatale epileptische aanvallen of stuipen. De hersenen van een pasgeborene zijn extra gevoelig voor convulsies, omdat de hersenen nog volop in ontwikkeling zijn. 

Symptomen uitklapper, klik om te openen

Convulsies bij de pasgeborene kunnen zich op veel verschillende manieren uiten. Bij pasgeborenen onderscheiden we vier verschillende typen:

• subtiel (moeilijk te zien);
• klonisch (schokken);
• tonisch (verstijfd);
• myoklonisch (samentrekken van spieren).

Bij de meeste van deze typen beperken de verschijnselen zich tot één bepaald deel van het lichaam (focaal) of zijn een aantal delen tegelijk betrokken (multifocaal). Soms is het hele lichaam betrokken bij de aanval (gegeneraliseerd).

Subtiele stuipen

Subtiele stuipen doen zich voor bij te vroeg geboren (premature) en voldragen zuigelingen. Verschijnselen zijn:

• oogafwijkingen en veelvuldig knipperen met de ogen;
• wisselingen in de ademhalingsfrequentie
• verhoogde speekselvorming;
• herhaalde bewegingen van tong en mond.

Klonische stuipen

Klonische stuipen ontstaan bij voldragen zuigelingen.

De verschijnselen zijn ritmische, herhaalde, trekkende bewegingen die zowel focaal (één bepaald deel van het lichaam) als multifocaal (een aantal delen tegelijk betrokken) kunnen optreden.

Tonische stuipen

Tonische stuipen doen zich voornamelijk voor bij te vroeg geboren zuigelingen. Verschijnselen zijn:

• verstijving op van verschillende delen van het lichaam;
• een verstarde houding van romp en ledematen;
• tonische aanvallen kunnen focaal of gegeneraliseerd zijn.

Myoklonische stuipen

Myklonische stuipen zijn zeldzaam. We zien dan vooral korte trekkingen van de ledematen. Deze trekkingen zien we vaker bij de armen dan bij de benen.

Bij een deel van de convulsies bij pasgeborenen zijn de verschijnselen niet direct zichtbaar. We zien dan alleen op het hersenfilmpje epileptische activiteit. Dat noemen we “stille epilepsie”. Deze uitdrukking wil niet gelijk zeggen dat uw kind epilepsie heeft. Soms zien we een daling van het zuurstofgehalte in het bloed (saturatiedaling) of veranderingen in de bloeddruk.

Oorzaken uitklapper, klik om te openen

De meest voorkomende oorzaak van convulsies bij een pasgeborene is zuurstoftekort in de hersenen. Andere oorzaken kunnen zijn:

• hersenbloedingen;
• een heel laag bloedsuiker (hypoglykemie) en calcium in het bloed (hypocalciëmie);
• bepaalde infecties, zoals een hersenvlies-ontsteking;
• aanlegstoornis van de hersenen;
• problemen in de stofwisseling.

Bij de geboorte kan tijdelijk zuurstoftekort ontstaan. Bijvoorbeeld door een placenta die los is geraakt of door een zeer moeizame bevalling. Dat heeft op alle organen invloed, maar vooral de hersenen zijn kwetsbaar. Dit kan convulsies veroorzaken.

Het is belangrijk om deze convulsies op tijd te herkennen en te behandelen, omdat deze convulsies schadelijk kunnen zijn voor de hersenen.

Onderzoek & diagnose uitklapper, klik om te openen

We stellen de diagnose in eerste instantie op basis van de verschijnselen die we zien bij uw baby en door een lichamelijk onderzoek. Om dit zeker te weten, meten we de hersenactiviteit met een Cerebral Function Monitor (CFM), Dit is een apparaat waarmee we met onderhuids geplaatste naaldjes continu de hersenactiviteit vastleggen.

Convulsies kunnen zich bij een pasgeborene op zeer wisselende manieren uiten. We zien soms subtiele bewegingspatronen, maar ook zeer heftige bewegingen. Soms zien we op het eerste gezicht nauwelijks of geen verschijnselen maar worden op het CFM wel convulsies gezien.

Om de oorzaak van de convulsies te achterhalen zijn aanvullende onderzoeken nodig. We maken gebruik van beeldvormende onderzoeken, zoals echografie, CT- en MRI-scans, EEG (hersenfilmpje) en laboratoriumonderzoeken van bloed, urine en hersenvocht.

Behandeling uitklapper, klik om te openen

Vroege herkenning en behandeling van convulsies zijn belangrijk. Daarmee kunnen we hersenbeschadiging zoveel mogelijk voorkomen of beperken. We behandelen convulsies bij pasgeborenen met geneesmiddelen tegen epilepsie (anti-epileptica). We nemen maatregelen om zo nodig de ademhaling te ondersteunen. En we doen er alles aan om een passende behandeling in te stellen.

Leven met uitklapper, klik om te openen

Vooruitzichten

De vooruitzichten (prognose) van convulsies bij pasgeborenen wisselt en hangt sterk samen met de oorzaak en de ernst van de aandoening. Complicaties op de lange termijn zijn onder meer:

• epilepsie;
• een (geestelijke) ontwikkelingsachterstand.

Emotionele gevolgen

Als uw kind convulsies heeft, volgt er voor u een spannende tijd vol met onzekerheden:

• Lost het lichaam van uw kind het probleem zelf op?
• Is de behandeling met medicatie voldoende om de convulsies te onderdrukken?
• Hebben de convulsies invloed op de ontwikkeling van mijn kind?
• Welke complicaties kunnen er optreden?

Hebt u vragen?

Als u vragen hebt, bespreek deze dan met de behandelend arts en/of de verpleegkundige.

Zorgkosten uitklapper, klik om te openen

Contact uitklapper, klik om te openen