Necrotiserende enterocolitis (NEC) is een darmaandoening die vooral voorkomt bij te vroeg geboren kinderen (prematuren) en bij kinderen met een te laag geboortegewicht (dysmatuur). NEC is een ernstige darmontsteking die gepaard gaat met een verminderde doorbloeding (ischemie) van de darm, waardoor delen van de darm kunnen afsterven (necrose). NEC kan zowel voorkomen in de dunne als de dikke darm.
Symptomen uitklapper, klik om te openen
De eerste verschijnselen (symptomen) kunnen vaag zijn, maar bij een ernstige NEC zijn deze deze ernstig. De volgende symptomen kunnen voor komen:
- infectie-achtige symptomen;
- apneu’s (ademhalingsstilstand);
- bradycardiën (langzame hartslag);
- bleek en grauw zien;
- een bolle, pijnlijke buik;
- bloederige ontlasting
- gallige retentie van de maaginhoud (hierbij is gal teruggestroomd naar de maag).
Als de symptomen vaag zijn, kan het ziektebeeld zich herstellen zonder dat duidelijk is of er werkelijk sprake geweest is van NEC. Maar als er op de röntgenfoto lucht in de darmwand (pneumatosis) is gezien, is de diagnose zeker.
Als de darm ernstig is aangetast, is het risico dat er een perforatie optreedt groot. De darmwand is dan zo ziek dat er een gaatje in ontstaat. Bij een perforatie in de darmwand stroomt darminhoud in de buikholte. Daardoor ontstaat buikvliesontsteking. Dat is niet alleen pijnlijk, maar ook erg gevaarlijk. Voor herstel is dan een operatie nodig. De kinderen zijn dan erg ziek en er zijn bloeddrukproblemen. Zeker als de ontsteking een groot deel van de darm betreft. Hierbij komen allerlei stoffen vrij die de ziekteverschijnselen verergeren. De snelheid waarmee de ziekteverschijnselen zich voordoen is zeer variabel. Soms sluimerend tot razendsnel. In dit laatste geval zullen vaak in korte tijd veel onderzoeken en behandelingen uitgevoerd worden.
Oorzaken uitklapper, klik om te openen
NEC ontstaat in de eerste levensweken. De precieze oorzaak is nog niet duidelijk, maar onrijpheid van de darm is één van de belangrijkste risicofactoren. Hoe korter de zwangerschapsduur en hoe lager het geboortegewicht van het kind, hoe groter de kans is op NEC. De darmwand is dan gevoeliger voor bacteriën.
Onderzoek & diagnose uitklapper, klik om te openen
Op basis van de verschijnselen worden de volgende onderzoeken ingezet:
- bloedonderzoek;
bij bloedonderzoek worden tekenen van infectie en van slechte doorbloeding gezien - röntgenfoto;
op een röntgenfoto kan lucht in de darmwand worden gezien (pneumatosis), hiermee wordt de diagnose bevestigt. Wanneer er een gaatje in de wanddarm is ontstaan spreken we van een
Behandeling uitklapper, klik om te openen
Behandeling afhankelijk van stadium NEC
We onderscheiden drie stadia van NEC. Voor de behandeling is het belangrijk om te weten om welk stadium het gaat.
Verdenking NEC
Bij (het vermoeden op) NEC wordt er altijd met antibiotica gestart tegen darmbacteriën. Daarnaast zal de voeding die het kind kreeg via het maagdarmkanaal gestopt worden. Het kind zal via een infuus de nodige voedingsstoffen toegediend krijgen zodat de darm tot rust kan komen. Knapt het kind op dan wordt na een paar dagen de voeding voorzichtig gestart en opgebouwd.
Zekere NEC
Als we zeker weten dat uw kind NEC heeft, stoppen we de voeding voor een langere tijd. Pas als de darm helemaal tot rust is gekomen, beginnen we weer met voeding. Ook nu geven we uw kind voedingsstoffen via een infuus en antibiotica.
Ernstige NEC
Bij een ernstige NEC moeten we vaak de bloeddruk en de ademhaling ondersteunen de bloeddruk ondersteunen we met medicijnen. De ademhaling ondersteunen we met kunstmatige beademing waarbij de beademingsmachine de ademhaling van uw kind tijdelijk (gedeeltelijk) overneemt via een buisje dat via de neus of mond in de luchtpijp wordt ingebracht (intuberen).
Als er een perforatie van de darm (gaatje in de darm) is dan is een operatie nodig om het zieke deel van de darm te verwijderen. Soms legt de kinderchirurg een tijdelijk stoma aan. Een stoma is een kunstmatige opening van de darm naar buiten toe. Daar komt de ontlasting door naar buiten. Later wordt de darm weer met een operatie aan elkaar gezet en het stoma opgeheven, dan wordt de darm operatief weer aan elkaar gezet
Wel of geen operatie
Als er geen sprake lijkt van een perforatie opereren we liever niet. Anders bestaat het risico dat de chirurg dan onnodig veel darm moet verwijderen.
Als de gezondheid van uw kind het toelaat wachten we zoveel mogelijk het natuurlijk herstel af of wachten we tot duidelijker is welk deel van de darm ziek is dat de chirurg moet verwijderen. Ondertussen ondersteunen we uw kind met medicijnen
Bij een perforatie is snel opereren vaak wel nodig om buikvliesontsteking en ernstige ziekteverschijnselen zoveel mogelijk te voorkomen.
De antibiotica worden meestal na een week gestopt, tenzij er sprake is van speciale bacterie waardoor langer behandelen noodzakelijk is.
Voeding
Uit onderzoek is gebleken dat baby’s die moedermelk krijgen minder snel een NEC krijgen Moedermelk is licht verteerbaar en minder belastend voor de onrijpe darm. Als de ziekte tot rust is gekomen, starten we voorzichtig weer met voeding . We weten dat de darm moedermelk het best verdraagt. Daarom adviseren we altijd om moedermelk te geven.
In veel gevallen kan de voeding gewoon uitgebreid worden en zijn er geen problemen meer. Soms ontstaan er na een paar weken voedingsproblemen Dan zit er op de plaats waar de ontsteking zat, een stenose (vernauwing). Als de chirurg een stukje darm heeft verwijderd, kan juist op de aanhechting tussen de twee stukken een vernauwing ontstaan. Dat kan een redenzijn om opnieuw te opereren. De kinderchirurg haalt de vernauwing dan weg.
Leven met uitklapper, klik om te openen
Voorkomen
Er wordt veel onderzoek gedaan naar het voorkomen van NEC.Zo weten we weten uit onderzoek dat premature kinderen die moedermelk krijgen minder vaak NEC krijgen dan kinderen die alleen kunstvoeding krijgen. Ander onderzoek bestudeert of het geven van bepaalde stoffen NEC kan voorkomen:
- pre-biotica (voedingsvezels die de darmbacteriën beïnvloeden);
- pro-biotica (bepaalde bacteriën die goed zouden zijn voor de darm).
Vooruitzichten
NEC kan herstellen zonder restverschijnselen, maar het kan ook ernstige gevolgen hebben. Als een deel van de darm van uw kind verwijderd is, is de mogelijkheid van de darm om voeding op te nemen minder geworden. Dit kan gevolgen hebben voor de groei en het verdragen van voedsel via de maag en darmen.
In een aantal gevallen is de aandoening zo ernstig, dat de baby overlijdt.
Emotionele gevolgen
Als er sprake is van een NEC volgt er voor u een spannende tijd vol met onzekerheden:
- Is de behandeling met antibiotica voldoende?
- Moet mijn kind geopereerd worden?
- Welke complicaties kunnen optreden?
Hebt u vragen?
Als u vragen hebt, bespreek deze dan met de behandelend arts en de verpleegkundige.
Zorgkosten uitklapper, klik om te openen
Meer over zorgkostenContact uitklapper, klik om te openen
Verpleegafdeling Neonatologie
Bezoekadres
Wilhelmina Kinderziekenhuis
Geboortecentrum afdeling neonatologie
Lundlaan 6
3584 EA Utrecht
Mailadres
U kunt ons mailen via secrneon@umcutrecht.nl