Op deze pagina leest u over bloedverlies in de laatste maanden van de zwangerschap, wat de oorzaken kunnen zijn, signalen en beleid.
De zwangerschap is te verdelen in 3 trimesters:
1e trimester: 0 tot 12 weken zwangerschap
2e trimester: 12 tot 24 weken zwangerschap
3e trimester: 24 tot 40 weken zwangerschap
Bloedverlies in het tweede trimester en derde trimester kan afkomstig zijn van bloedingen uit de placenta of vanuit de bloedvaten die dicht bij de baarmoedermond liggen. Bloedverlies in het eerste trimester kan een innestelingsbloeding zijn of een eventuele miskraam.
Oorzaken uitklapper, klik om te openen
Er kunnen verschillende oorzaken zijn voor bloedingen vanuit de placenta en/of de bloedvaten dichtbij de baarmoedermond. Niet in alle gevallen is de oorzaak van het vaginaal bloedverlies duidelijk.
De meest voorkomende oorzaken zijn:
Bloeding van een ader in de placenta (randvenebloeding)
Een randvenebloeding (of randsinusbloeding) is een bloeding van een kapot gesprongen adertje van de placenta. De oorzaak is onbekend.
Signalen
Pijnloos vaginaal bloedverlies, wat soms ruim kan zijn.
Kan eenmalig voorkomen, maar ook vaker.
Laag liggende placenta
Bij een laag liggende placenta ligt de placenta zeer laag in de baarmoeder, maar niet over de rand van de baarmoedermond. De placenta nestelt zich bij de aanleg al erg laag in de baarmoeder.
Signalen
Pijnloos vaginaal bloedverlies, wat soms ruim kan zijn.
Kan eenmalig voorkomen, maar ook vaker.
Placenta praevia
Een placenta praevia is een placenta die tegen of over de baarmoedermond ligt. Hierdoor bedekt de placenta de opening van de baarmoedermond gedeeltelijk of zelfs helemaal.
De baarmoeder groeit tijdens de zwangerschap. Een placenta die eerst vóór de baarmoedermond ligt, kan zich dan nog een stukje ‘optrekken’ zodat de baarmoedermond aan het eind van de zwangerschap weer vrij ligt. Als dat niet gebeurt, blijft de placenta de baarmoederhals bedekken. Door de groei van de baarmoeder wordt er aan de placenta getrokken, hierdoor kan vaginaal bloedverlies ontstaan. Dit is pijnloos.
De oorzaak van een placenta die voor de baarmoedermond ligt, is onbekend.
Vrouwen die meerdere keizersneden in de voorgeschiedenis hebben gehad, hebben meer risico op een placenta praevia.
Signalen
Vaginaal bloedverlies kan al vroeg in de zwangerschap ontstaan. Dit is vaak pijnloos en kan steeds terugkomen en gepaard gaan met het verlies van stolsels.
In de laatste maanden van de zwangerschap opent het bovenste deel van de baarmoedermond zich. Hierdoor kunnen ook/opnieuw bloedingen ontstaan.
Soms kan er in korte tijd veel bloedverlies optreden. Dit kan gevaarlijk zijn voor moeder en kind.
Bloedverlies kan leiden tot krampende onderbuikspijn, doordat de baarmoeder geprikkeld wordt.
Indien u een placenta praevia hebt, moet u in het ziekenhuis bevallen.
Wanneer er placenta praevia met bloedverlies is geconstateerd volgt er een opname, vaak tot aan de bevalling. Een keizersnede heeft hier dan de absolute voorkeur.
- Er wordt om de 2-3 dagen bloed geprikt. Dan is er op het laboratorium altijd bloed aanwezig voor een eventuele bloedtransfusie.
- Een infuus is nodig om extra vocht toe te dienen als er veel bloedverlies is.
- Elke 2 weken wordt een groei echo gemaakt.
- Tijdens de gehele opname; bedrust met was- en toiletprivilege.
Solutio placenta
Een solutio placenta is een gedeeltelijke of gehele loslating van de placenta, terwijl het kind zich nog in de baarmoeder bevindt. Hierdoor krijgt het kind onvoldoende voeding en zuurstof via de placenta.
Directe signalen
- Pijnlijk vaginaal bloedverlies, het bloed hoopt zich grotendeels op tussen de placenta en de baarmoederwand en loopt slechts voor een deel naar buiten.
- Een acute plankharde, pijnlijke buik (t.g.v. prikkeling van het buikvlies).
- Slecht CTG. De conditie van het kind verslechterd doordat het minder bloedtoevoer krijgt.
Latere signalen
- Bloeddrukdaling van de moeder, de conditie van de moeder gaat achteruit.
- Shockverschijnselen t.g.v. ernstig bloedverlies, ernstige stollingsproblemen en nierinsufficiëntie.
Mogelijke oorzaken
- Roken
- Hypertensie (hoge bloeddruk) en Pre-eclampsie
- Solutio in de voorgeschiedenis
- Stomp buik trauma
De conditie van moeder en kind is in deze situatie altijd zeer zorgwekkend, er zal daarom ook direct ingegrepen worden d.m.v. stabiliseren van de conditie van moeder. Er wordt een infuus ingebracht om extra vocht toe te dienen en er volgt een spoedkeizersnede.
Andere (weinig) voorkomende oorzaken
Bij placenta
Bij deze vorm van placenta is er een tweede kleine placenta aangelegd. Deze staat wel in verbinding met de grote placenta d.m.v. een bloedvat. Dit bloedvat loopt dan door de vliezen heen. De oorzaak is onbekend, waarschijnlijk een stoornis in de aanleg van de placenta en de vliezen.
Signalen
Geen vaginaal bloedverlies zo lang als het vat niet scheurt.
Vaginaal bloedverlies na amniotomie (handmatig breken van de vliezen) of bij een spontane vliesscheur.
Vaginaal bloedverlies is dan erg ruim
Achteruitgang van de conditie van de baby, het CTG vertoont afwijkingen van de hartslag van de baby. Op het moment dat dit geobserveerd wordt is de conditie van moeder en kind in deze situatie altijd zorgwekkend, daarom;
- wordt er een infuus gegeven om extra vocht toe te dienen.
- en volgt er een spoedkeizersnede.
Placenta circum vallata
Bij een placenta circum vallata zijn de vliezen niet aan de rand van de placenta aangehecht, maar op enige afstand daarvan.
Signalen
Een gedeelte van de vrije rand, die niet door de vliezen is bedekt, kan voortijdig loslaten van de baarmoederwand. Dit gaat gepaard met pijnloos bloedverlies.
De oorzaak is onbekend. Waarschijnlijk is de oorzaak een stoornis in de aanleg van de placenta en de vliezen.
Vasa praevia
Een vasa praevia is een abnormaal verloop van navelstrengvaten in de vliezen.
Na het kunstmatig breken van de vliezen of spontane vliesscheur kunnen dergelijke moederlijke vaten mee scheuren. Dit is zeer zeldzaam. De oorzaak is onbekend, waarschijnlijk een stoornis in de aanleg van de placenta en de vliezen.
Signalen
Pijnloos vaginaal bloedverlies na het breken van de vliezen of spontane vliesscheur.
CTG vertoont afwijkingen aan de hartslag van het kind, de conditie gaat achteruit.
Op het moment dat wij dit observeren is de conditie van moeder en kind in deze situatie altijd zorgwekkend, daarom:
- wordt er een infuus gegeven om extra vocht toe te dienen.
- en volgt er zo snel mogelijk een spoedkeizersnede.
Vaginaal bloedverlies tijdens de bevalling in de ontsluitingsfase is een normaal verschijnsel. Het gaat om de hoeveelheid bloedverlies en om de conditie van de baby en moeder om te bepalen of er een spoedkeizersnede noodzakelijk is.
Onderzoek & diagnose uitklapper, klik om te openen
Bij vaginaal bloedverlies in de tweede en derde trimester van de zwangerschap onderzoeken de verloskundige of arts u, om achter de reden van het bloedverlies te komen.
Lichamelijk onderzoek
De arts of verloskundige bekijkt uw baarmoedermond. Om de baarmoedermond te kunnen zien, brengt hij/zij een spreider in uw vagina, ook wel ‘eendenbek’ genoemd. Eventueel volgt een inwendig onderzoek om de grootte van de baarmoedermond in te schatten en om te voelen of de baarmoedermond geopend is.
CardioTocoGrafie (CTG)
Vanaf minimaal 24 weken zwangerschap kunnen we een hartfilmpje van het kind maken. Hiermee kunnen we de conditie van het kind bepalen.
Algemene controles
Het opmeten van de bloeddruk, temperatuur en pols.
Bloedonderzoek
Bloedgroep met rhesusfactor en HB (ijzergehalte) wordt bepaald bij veel bloedverlies.
Echoscopisch onderzoek
M.b.v. een echo kan er een lokalisatie van de placenta plaatsvinden. Dit kan inwendig (via de vagina) of uitwendig (via de buik) plaatsvinden. De baarmoedermond en de zwangerschap worden zichtbaar en er wordt gekeken of de oorzaak van het bloedverlies achterhaald kan worden.
Observatie
U wordt opgenomen op de afdeling zwangeren. Hier wordt de hoeveelheid bloedverlies in de gaten gehouden en de conditie van het kind. Er wordt bedrust geadviseerd om het bloedverlies te laten stoppen. U komt alleen uit bed om te douchen en voor de toiletgang. Als het vaginaal bloedverlies na 24 uur niet is teruggekeerd, mag u meer gaan lopen. Als dan alles goed blijft gaan en het bloedverlies niet terug komt mag u naar huis.
Zorgkosten uitklapper, klik om te openen
Meer over zorgkostenContact uitklapper, klik om te openen
Afspraken: maandag t/m vrijdag van 8.00 uur tot 17.00 uur. Polikliniek Verloskunde, kies optie 2. Polikliniek Foetale Geneeskunde, kies optie 3.
Polikliniek Verloskunde
Medische vragen/ klachten: 24 uur per dag, tel: 088 755 4010
- Triage afdeling, optie 1
Denkt u dat u gaat bevallen? 24 uur per dag, tel: 088 755 8910
- Verloskamers
Bent u patiënt en hebt u vragen? Als patiënt van het UMC Utrecht hebt u toegang tot het patiëntportaal Mijn UMC Utrecht. U kunt hier bijvoorbeeld bekijken welke afspraken er gepland staan in het UMC Utrecht, welke medicijnen u gebruikt en wat uw uitslagen zijn.
Hebt u een andere vraag? Vul dan het formulier in.