Blaasproblemen en incontinentie

Zindelijk worden gaat meestal vanzelf. Op een gegeven moment leert uw kind om op het toilet te plassen en te poepen. Maar soms gaat het anders. Er zijn kinderen van 5 jaar of ouder die nog regelmatig een natte broek hebben, last hebben van terugkerende blaasontstekingen, moeite hebben met plassen, het ophouden niet goed kunnen beheersen, of kampen met obstipatie. In dergelijke gevallen spreken we van functionele incontinentie, oftewel blaasproblemen. 

Mijn patiënt doorverwijzen

Symptomen uitklapper, klik om te openen

Soms werkt de blaas niet zoals het moet. Als de blaas niet goed werkt, krijgt uw kind klachten. Die kunnen heel verschillend zijn:

• Uw kind kan de plas niet goed ophouden. Dat heet incontinentie. Uw kind is dan overdag vaak nat. 
• Uw kind heeft moeite om op de goede manier te plassen, maar uw kind is overdag niet nat.  
  

Oorzaken uitklapper, klik om te openen

Wanneer kinderen ouder dan 5 jaar nog regelmatig een natte broek hebben, wordt dit functionele incontinentie genoemd. Dit komt wereldwijd, ook in Nederland, voor bij 6 tot 14 procent van de kinderen vanaf zes jaar. Functionele incontinentie houdt in dat er overdag urineverlies optreedt zonder aanwijsbare anatomische of neurologische afwijkingen.  

Het kind kan de signalen van de blaas niet goed interpreteren en plast uiteindelijk in de broek. Dit kan leiden tot een afname van het zelfvertrouwen van het kind en kan sociale problemen zoals pesten en sociale isolatie veroorzaken, evenals gedragsproblemen. Bovendien kan het leiden tot spanning in de relatie tussen het kind en de ouders, vanwege frustratie aan beide zijden of zorgen van de ouders. Vaak wordt gedacht dat kinderen er vanzelf overheen zullen groeien, maar slechts in 15% van de gevallen wordt een kind spontaan continent. Daarom is behandeling belangrijk. 

Bij veel kinderen met blaasproblemen gaat dit vaak samen met problemen met de ontlasting, zoals obstipatie en ontlastingsverlies. Als kinderen hun plas of ontlasting lange tijd ophouden, kunnen ze op een gegeven moment de signalen om te plassen of naar het toilet te gaan niet meer goed herkennen. Obstipatie kan ook het blaasprobleem verergeren. Het kind voelt niet meer wanneer het moet plassen, en de problemen met de blaas en darmen houden elkaar in stand. 

Functionele incontinentie

Functionele blaas en darm-problemen kunnen verschillende oorzaken hebben 

• overactieve blaas : uw kind moet vaak plassen en plast dan kleine beetjes.
• dysfunctional voiding:  uw kind heeft verkeerd plasgedrag, bijvoorbeeld persen tijdens het plassen.
• stressincontinentie: urineverlies bij niezen, springen of persen (link naar pagina) 
• giggle-incontinentie :in de broek plassen bij lachen
• hypo-actieve blaas: een ‘luie blaas’ 
• incontinentie door uitstellen (‘vergeten’ om op tijd naar het toilet te gaan)
• vaginale reflux, bij meisjes, kort na het plassen, bij lopen of staan nog een kleine hoeveelheid plas verliezen 
• bedplassen (enuresis) 
• obstipatie bij blaasproblemen

Onderzoek en diagnose uitklapper, klik om te openen

Heeft uw kind last van incontinentie? De arts zal uw kind onderzoeken om erachter te komen wat er precies aan de hand is. Hij stelt vragen over de plastechniek, controleert of er mogelijk blaasafwijkingen zijn en of uw kind voelt wanneer het naar het toilet moet. Ook onderzoekt hij of uw kind wellicht een blaasontsteking of problemen met de nieren heeft. Mogelijke onderzoeken zijn:

• lichamelijk onderzoek
• urineonderzoek
• blaasonderzoek (cytoscopie), waarbij onder narcose in de blaas en de plasbuis wordt gekeken 
• echografie van de nieren en de blaas 
• flowmetrie
• functieonderzoek van de blaas met behulp van röntgenfoto’s (video urodynamisch onderzoek)

Behandeling uitklapper, klik om te openen

Mogelijke behandelingen zijn bij kinderen met functionele blaasproblemen:

Urotherapie

Dit is een behandeling voor alle vormen van incontinentie. Het is een combinatie van cognitieve-, gedrags- en fysieke training, deze therapie wordt gegeven door de urotherapeut.  

Tijdens deze therapie krijgt uw kind uitleg over zowel normale werking van de blaas en oorzaken van blaasproblemen. Daarnaast leert uw kind wanneer, hoe en hoe vaak het moet plassen, en worden een goede plashouding en plasgedrag aangeleerd.  
Bijkomende problemen zoals obstipatie, urineweginfecties en gedragsproblemen worden voorafgaand aan of tijdens de urotherapie behandeld.   
 
In het WKZ worden twee vormen van urotherapie aangeboden: poliklinisch en klinisch. Bij de poliklinische variant wordt uw kind gedurende 3 maanden telefonisch begeleid. Bij de klinische variant worden kinderen opgenomen voor een intensieve 10-daagse blaastraining, gevolgd door 3 maanden telefonische begeleiding. Deze behandeling is bedoeld voor kinderen bij wie eerdere poliklinische urotherapie niet succesvol is gebleken.  

Medicijnen

Voor kinderen die last hebben van een overactieve blaas of vaak blaasontstekingen hebben wordt soms medicatie voorgeschreven, zoals blaasspierontspanners of antibiotica. 

Kinder(bekken)fysiotherapie:  

Voor kinderen die moeite hebben met het aan- en ontspannen van de bekkenbodemspieren is bekkenbodemtraining een waardevolle aanvulling op urotherapie.  

Goed plassen kun je leren

Scan de bovenstaande QR-code met uw telefoon om een video over dit onderwerp te bekijken. Of bekijk de video via:

Learning how to wee properly

Scan de bovenstaande QR-code met uw telefoon om een video over dit onderwerp te bekijken. Of bekijk de video via:

Goed plassen: stap voor stap

Tips voor uw kind om goed te plassen

• Ga rustig en ontspannen op het toilet zitten. 
• Zet je voeten op de grond of op een bankje. 
• Je bovenbenen moeten plat op de toiletbril rusten. 
• Niet persen tijdens het plassen. 
• Span je buikspieren niet aan. 
• Moeilijk? Neurie, blaas of fluit dan zachtjes. 
• Ga zes of zeven keer per dag plassen. 
• Drink genoeg en vaak! 

Blaastraining voor ouders

Als uw kind met een blaastraining start is de kans dat de training slaagt groter als u uw kind goed steunt en motiveert. Een goede voorbereiding is belangrijk. U weet dan wat u kunt doen om de training te laten slagen.

Apps

Voor kinderen die behandeld worden zijn er drie apps ontwikkeld: 

• De LUTS URO APP is ontwikkeld als ondersteuning voor kinderen vanaf 6 jaar of ouder, die een basisbehandeling urotherapie krijgen. 
• De app LUTS en de MISPISSERS is bedoeld voor kinderen die een intensieve poliklinische blaastraining volgen, gedurende 3 maanden. Tijdens deze training worden het kind begeleid door de urotherapeut blaastrainingsprogramma 
• De LUTS PLASAKADEMIE is een app die specifiek ontwikkeld is voor kinderen die het blaastraining programma volgen tijdens een 10- daagse opname in het Wilhelmina Kinderziekenhuis. De app wordt enkel in het ziekenhuis zelf aangeboden en is niet vrij te verkrijgen. 

Meer weten uitklapper, klik om te openen

Wat hoort er bij dit ziektebeeld

• Polikliniek Urologie

Zorgkosten

Contact uitklapper, klik om te openen

Maandag tot en met vrijdag van 08.30 tot 16.30 uur.