Aardbeivlek
Aardbeivlek
Aardbeivlekken (hemangiomen) komen vaak voor bij baby’s en jonge kinderen. Het zijn opvallende rode of paarse vlekken op de huid. Ze verdwijnen meestal spontaan. Het zijn goedaardige tumoren die vooral uit bloedvaten bestaan. Bij sommige aardbeivlekken is behandeling noodzakelijk.
Symptomen uitklapper, klik om te openen
Wat zijn aardbeivlekken?
Aardbeivlekken zijn goedaardige tumoren. Ze worden veroorzaakt dooreen wildgroei van bloedvaatjes. Tussen de 4 en 10 procent van de baby’s heeft een aardbeivlek, waarbij de vlek kan variëren in omvang, diepte en locatie. Een kindje kan ook meerdere vlekken hebben. Ze verschijnen de eerste weken van het leven en groeien gemiddeld tussen de 3 en 9 maanden. Vlak na de geboorte zijn ze meestal nog niet zichtbaar. In de jaren erna zullen ze langzaam verdwijnen.
Meer dan 95 procent van de aardbeivlekken verdwijnt spontaan voordat het kind de leeftijd van 10 jaar heeft bereikt. Na 5 jaar is de vlek bij 50 procent van de kinderen verdwenen. Wel kan er schade aan de huid achterblijven. Bij grote aardbeivlekken blijven soms pigmentvlekken, littekens, zichtbare bloedvaatjes of een dunne huid over. De meeste aardbeivlekken geven geen problemen, maar soms is medische zorg nodig. Het is belangrijk dat gespecialiseerde artsen deze aardbeivlekken controleren en behandelen.
De verschillende typen zijn:
- congenitaal (aanwezig bij de geboorte)
- infantiel of verworven (afwezig bij de geboorte)
- nodulair (afgebakend)
- segmenteel (landkaartachtige vorm)
Aardbeivlekken zijn meestal oppervlakkig, soms liggen ze zowel aan de oppervlakte van de huid als dieper in de huid. Een aardbeivlek die alleen dieper in de huid ligt is relatief zeldzaam. De kleur is dan blauw.
PHACES syndroom
Kinderen met het PHACES-syndroom hebben naast grote aardbeivlekken in het gezicht ook andere afwijkingen. Kenmerkend voor dit syndroom is een combinatie van ernstige verschijnselen:
- hersenafwijkingen
- aardbeivlekken in het gezicht
- hartafwijkingen
- oogafwijkingen
- afwijkingen aan het borstbeen
Oorzaken uitklapper, klik om te openen
Het is niet bekend hoe aardbeivlekken en wijnvlekken ontstaan.
Problematische aardbeivlekken
- aardbeivlekken op het onderste deel van de rug
- aardbeivlekken die zich voor het oor langs tot aan de wang uitstrekken
- meer dan vier aardbeivlekken
- aardbeivlekken in het ‘luiergebied’, in het bijzonder rondom de anus
- aardbeivlekken in of bij plooien van het lichaam, zoals de oksel, de lies, armen of nek
- aardbeivlekken die zeer snel groeien
- aardbeivlekken die pijnlijk en ontstoken zijn
Kinderen met deze verschijnselen kunnen terecht bij het Centrum voor aangeboren vaatafwijkingen van het UMC Utrecht/WKZ. Meestal zijn aardbeivlekken onschuldig. Maar als uw kind veel of erg grote aardbeivlekken heeft, of als de vlekken op een onhandige plaats zitten, is het verstandig om naar een arts te gaan.
- grote aardbeivlekken in het gezicht
- aardbeivlekken in het gezicht die qua vorm op een landkaart lijken
- aardbeivlekken op de hals
- aardbeivlekken op of rondom de neus of de oren
- aardbeivlekken om het oog
- aardbeivlekken op en om de lippen
Onderzoek en diagnose uitklapper, klik om te openen
De diagnose is vaak pas enkele weken na de geboorte van het kind te stellen. Op het moment dat de aardbeivlek verandert en gaat groeien, wordt pas duidelijk dat het hier niet om een wijnvlek of een ooievaarsbeet gaat. Een oppervlakkige aardbeivlek wordt fel rood en wordt mogelijk ook iets dikker. Een dieper liggende aardbeivlek schijnt blauwig door de huid heen en er kan zich een bult vormen. Aan de hand van de medische voorgeschiedenis kan de arts meestal wel de diagnose aardbeivlek stellen.
Voor het stellen van de juiste diagnose zijn verschillende onderzoeken mogelijk:
- biopsie (afnemen van een stukje weefsel voor onderzoek)
- een serie foto’s die de ontwikkeling van de vlek(ken) in de tijd laten zien
- echo
- MRI-scan onder narcose
Behandeling uitklapper, klik om te openen
Meestal is een behandeling niet nodig omdat de aardbeivlekken vanzelf verdwijnen. Als de arts wel
iets aan aardbeivlekken doet is dat:
- omdat er complicaties zijn
- omdat de aardbeivlek niet helemaal verdwijnt
Behandelingsmogelijkheden:
- een behandeling met medicijnen, in het bijzonder bètablokkers (propanolol of atenolol)
- een behandeling met laser
- een operatie, bijvoorbeeld om een aardbeivlek om het oog te verwijderen
Vooruitzichten
Aardbeivlekken verdwijnen vrijwel altijd vanzelf voordat het kind 10 jaar oud is. Wel kan er schade aan de huid achterblijven.
Bij het UMC Utrecht uitklapper, klik om te openen
Centrum voor aangeboren vaatafwijkingen Utrecht
Er is een speciaal spreekuur waarbij meerdere specialisten samen de kinderen met vaatafwijkingen onderzoeken. Er is ook psychosociale begeleiding voor ouders en kinderen. Er is overleg tussen verschillende disciplines om de beste behandeling te realiseren. Als dat nodig is overleggen de specialisten met andere centra in Nederland of in het buitenland.
Aardbeivlekken en andere vaatafwijkingen zijn complexe aandoeningen. Er bestaat geen eenduidig specialisme waar deze patiënten terecht kunnen. De kinderen hebben bij hun behandeling meerdere specialisten nodig, zoals plastische chirurgie, dermatologie, neurologie en cardiologie. Daarom heeft het Wilhelmina Kinderziekenhuis enkele jaren geleden het Centrum voor Aangeboren Vaatafwijkingen Utrecht opgericht.
Meer weten uitklapper, klik om te openen
Wat hoort er bij dit ziektebeeld
Zorgkosten
Meer over zorgkostenContact uitklapper, klik om te openen
Polikliniek Plastische chirurgie
kindplastischechirurgie@umcutrecht.nl
We zijn telefonisch bereikbaar op maandag, woensdag en donderdag van 9.00 - 12.00 uur.
Wanneer uw kind onder behandeling is in het Wilhelmina Kinderziekenhuis, hebt u de mogelijkheid om een e-consult te sturen via het patiëntportaal.
Voor dringende zaken kunt u op de overige werkdagen contact opnemen met de schisiscoördinator of verpleegkundig specialist van het schisisteam via telefoonnummer: 088 75 540 70.
In de avonden en in het weekend kunt u bij dringende zaken contact opnemen met de dienstdoende arts-assistent plastische chirurgie via het algemene telefoonnummer: 088 75 555 55.