Colitis ulcerosa

Colitis ulcerosa

Colitis ulcerosa is een chronische, regelmatig terugkerende ontsteking van de dikke darm. De ontsteking zit in het slijmvlies, aan de binnenkant van de dikke darm.

Meer over colitis ulcerosa

Colitis ulcerosa veroorzaakt onder meer klachten als buikpijn en diarree.Het is een chronische ziekte. Dit betekent dat we het niet kunnen genezen. Maar het betekent niet dat uw kind er altijd last van heeft. Colitis ulcerosa betekent letterlijk: 'ontsteking van de dikke darm waarbij zweren worden gevormd':

• -itis: ontsteking
• colon: dikke darm
• ulcerosa: vorming van zweren  

We noemen colitis ulcerosa ook wel een chronische inflammatoire darmziekte. 'Inflammatoir' betekent 'ontsteking'. In het Engels wordt de term 'IBD' gebruikt, een afkorting van 'inflammatory bowel disease'.
In Nederland gebruiken we kortweg de term IBD. De twee belangrijkste en meest voorkomende vormen van chronische darmontsteking zijn:

• ziekte van Crohn
• colitis ulcerosa 

Symptomen uitklapper, klik om te openen

Bij colitis ulcerosa ontstaan kleine zweertjes op het darmslijmvlies en de darm is aaneengesloten ontstoken. De ontstekingen gaan niet dieper dan het slijmvlies.

De klachten bij colitis ulcerosa:

• buikpijn
• diarree, vaak met bloed en slijm
• soms aandrang om te poepen zonder resultaat
• soms koorts
• moeheid  

Deze klachten kunnen langzaam erger worden. Uw kind voelt zich al lange tijd moe en heeft buikpijn of dunne ontlasting.

Colitis ulcerosa verloopt heel wisselend. De periodes met klachten kunnen vanzelf overgaan. Daarom kunnen de arts en u denken dat de ziekte over is en kan het lang duren voordat iemand denkt aan colitis ulcerosa.

Een kind met colitis ulcerosa voelt zich niet altijd ziek. Het is moeilijk te voorspellen wanneer hij klachten krijgt: soms heeft hij vaak achter elkaar last van ontstekingen, zogenoemde opvlammingen van de ziekte, en soms heeft hij maanden of zelfs jaren geen klachten.

Oorzaken uitklapper, klik om te openen

We weten niet precies wat de oorzaken zijn van colitis ulcerosa.  We weten wel dat de afweer, erfelijkheid en samenstelling van de darm (darmflora) een rol spelen bij het ontstaan van deze ziekte. Bij mensen die ibd hebben (onder meer dus colitis ulcerosa) komt de aandoening vaker voor in de familie (2–5%). Maar  de soort aandoening hoeft binnen een familie niet dezelfde te zijn.

Onderzoek en diagnose uitklapper, klik om te openen

Om vast te stellen of uw kind colitis ulcerosa heeft, kunnen we de volgende onderzoeken doen:

• lichamelijk onderzoek; zoals wegen, meten en onderzoeken van de buik
• rectaal onderzoek;  dit is een onderzoek van het laatste stukje van de dikke darm
• laboratoriumonderzoek; onderzoek van bloed en ontlasting
• echo van de buik; waarbij we naar de organen in de buik kunnen kijken
• MRI-scan; waarbij we foto’s kunnen maken van de organen en bloedvaten in de buik
  MRI-scan onder narcose
• CT-scan ; waarmee we een röntgenfoto kunnen maken van de darm
  CT-scan van de buik tot 12 jaar
  CT-scan van de buik vanaf 12 jaar

Als we al weten dat uw kind colitis ulcerosa heeft, doen we vaak nog extra onderzoeken:

• Dexascan; voor het meten van de botdichtheid
• endoscopisch onderzoek; waarmee we in de slokdarm, maag of darmen kunnen kijken  

Behandeling uitklapper, klik om te openen

De behandeling van colitis ulcerosa is afhankelijk van de ernst van de klachten. Er is verschil in de behandeling van de acute en van de chronische fase:

• In de acute fase willen we de ontsteking tot rust brengen; dit noemen we  ook wel 'inductie van remissie'
• In de chronische fase willen we de ontsteking rustig houden; dit noemen we ook wel 'onderhoudsfase'  

We kunnen colitis ulcerosa behandelen met:

• sondevoeding, dit is vloeibare voeding die via een slangetje in de maag of darm komt
• medicijnen
• heel soms is totale parenterale voeding  (tpv) noodzakelijk; dit is voeding die niet via het maagdarmstelsel wordt toegediend maar via een bloedvat (infuus)
• heel soms is een operatie noodzakelijk

Vooruitzichten

Colitis ulcerosa is een chronische ziekte waarbij we de oorzaak niet wegnemen maar alleen de gevolgen (ontsteking) wegnemen. Dat betekent levenslange begeleiding door MDL-artsen in het ziekenhuis. De levensverwachting bij de juiste behandeling is normaal.

Hoe herkent u een opvlamming?

Bij colitis ulcerosa kunt u een opvlamming herkennen door:

• heel vaak diarree
• bloederige diarreebuikpijn
• vermoeidheid
• koorts
• aandrang voor ontlasting terwijl er niets komt

Emotionele gevolgen

Als bij uw kind een chronische ziekte wordt vastgesteld, kan dit grote gevolgen hebben voor het dagelijks leven in uw gezin. En ook uw kind moet er misschien aan wennen dat hij sommige dingen niet meer kan doen of zijn toekomstplannen moet bijstellen.

In het WKZ kunt u ondersteuning of advies krijgen van bijvoorbeeld:

• de pedagogisch medewerker: geeft uitleg over onderzoeken en kan u en uw kind voorbereiden op een onderzoek, behandeling of operatie
• de psycholoog: kan uw kind helpen leren omgaan met zijn ziekte
• de maatschappelijk werker: kan u helpen bij praktische zaken en adviezen geven over ongemakken die de ziekte van uw kind met zich meebrengt

Bij het UMC Utrecht uitklapper, klik om te openen

Colitis ulcerosa komt relatief weinig voor bij kinderen. Voor de behandeling is veel kennis en ervaring nodig, voor zowel het vaststellen van de aandoening, als de behandeling en het voorkómen van complicaties. Om die reden is de zorg voor deze ziekte geconcentreerd in de kinderklinieken van de academische centra in Nederland.

Na vaststellen van colitis ulcerosa, met onder meer endoscopisch onderzoek door ervaren kinderartsen-mdl (maag-darm-lever) en het instellen van de juiste behandeling, kunnen we deze behandeling ook doen in samenwerking met geselecteerde perifere ziekenhuizen.

Meer weten uitklapper, klik om te openen

Voor uitgebreide informatie over dit ziektebeeld kunt u de patiëntfolder doornemen.

Lees meer in de patiëntfolder

Wat hoort er bij dit ziektebeeld

• Polikliniek Maag-, darm- en leverziekten
• Verpleegafdeling Papegaai

Zorgkosten

Contact uitklapper, klik om te openen

De afdeling is bereikbaar van maandag tot en met vrijdag van 08.00 tot 17.00 uur.