Chronisch vermoeidheidssyndroom

Het chronisch vermoeidheidssyndroom (CVS) komt vooral voor bij jongeren tussen de 12 en 18 jaar. Kinderen met CVS hebben last van extreme moeheid, al na de kleinste inspanning en dat wordt niet opgelost door meer te slapen of te rusten.

Symptomen uitklapper, klik om te openen

Wanneer is er sprake van CVS?

Er is sprake van CVS als:

• er ernstige aanhoudende of telkens terugkerende vermoeidheidsklachten aanwezig zijn:
• die niet aanzienlijk verbeteren door rust;
• die niet het gevolg zijn van voortdurende inspanning;
• de vermoeidheid veel invloed heeft op het dagelijkse leven van de jongere. Hij of zij heeft weinig tot geen energie om naar school te gaan, te sporten of andere hobby's uit te oefenen en om contact te onderhouden met vrienden
• voor deze klachten geen lichamelijk verklaring te vinden is;
• de klachten tenminste zes maanden bestaan

Dat is dus iets anders dan een gewone vermoeidheid. Dan weet de jongere meestal wat de oorzaak is; veel school, werk, sport en/of uitgaan. Hij weet dan ook hoe dit op te lossen: een aantal dagen vroeg naar bed en of goed uitslapen.

Is er verschil tussen ME en CVS?

Nee. ME en CVS zijn twee namen voor dezelfde klachten.
In 1956 dook een ziekte op in een Londens ziekenhuis. Veel mensen hadden ineens last van moeheid, hoofdpijn en concentratiestoornissen. Omdat de artsen dachten dat het door een besmettelijke ontsteking kwam, noemden ze de ziekte Myalgische Encefalomyelitis (ME):

• myalgie = spierpijn;
• encefalomyelitis = ontsteking van hersenen en ruggenmerg.

Het is nooit bewezen dat die ziekte door een ontsteking kwam. Daarom gebruiken we nu de naam CVS. Deze naam zegt iets over de ziekte zelf. Niets over de oorzaak.

Klachten

De belangrijkste klacht is altijd extreme vermoeidheid. Rusten of slapen helpt niet. Daarnaast hebben jongeren met CVS ook klachten als:

• concentratieproblemen
• geheugenstoornissen
• slecht slapen
• spierpijn
• hoofdpijn
• pijn in de gewrichten
• sporten lukt vaak niet meer
• als een berg op zien tegen gewone dingen als de trap op lopen

Gevolgen

Bovengenoemde klachten kunnen ernstige gevolgen voor het dagelijks leven van jongeren.

Jongeren met CVS gaan vaak niet of onregelmatig naar school, en maken geen huiswerk. Dat heeft natuurlijk ernstige gevolgen voor hun toekomst. Het meedoen aan lichamelijke en sociale activiteiten is niet meer vanzelfsprekend. Ook dat staat de normale ontwikkeling in de weg. In plaats van steeds zelfstandiger wordt de jongere juist afhankelijker van de ouders/verzorgers. Mensen in de omgeving hebben vaak weinig begrip voor de jongere omdat er uiterlijk niets te zien is.

Onderzoek en diagnose uitklapper, klik om te openen

Kan CVS door bloedonderzoek vastgesteld worden?

Er bestaat geen betrouwbare bloedtest voor CVS. Uit bloed en speekselonderzoek bij jongeren met CVS zijn wel afwijkingen gevonden: trager werkende bijnieren bijvoorbeeld.
Een trager werkende bijnier komt bij verschillende aandoeningen voor en is geen bewijs voor CVS. Ook niet iedere jongere met CVS heeft een trager werkende bijnier.

Hoe wordt de diagnose CVS dan duidelijk?

Er bestaat geen test. De arts beoordeelt de uitslagen van het bloed- en het lichamelijk onderzoek. Nadat vastgesteld is dat de jongere geen andere ziekte heeft, kan de diagnose CVS worden gesteld.
Dat gebeurt op basis van wat de jongere vertelt over vermoeidheid en andere klachten.

Als een jongere langer dan zes maanden klachten heeft, kán het CVS zijn. Wanneer hij kortere tijd klachten heeft, kan het gewone moeheid zijn. Bijvoorbeeld na een virusinfectie. Als iemand zijn hele leven al last heeft van moeheid is het geen CVS.

Behandeling uitklapper, klik om te openen

Er zijn geen medicijnen die CVS genezen.

Er zijn wel medicijnen die kunnen helpen om patronen (bv. slecht slapen-concentratieprobleem- daarover piekeren- slecht slapen enz.) te doorbreken. Maar het grootste deel van de behandeling bestaat uit cognitieve gedragstherapie. Het doel daarvan is het gedrag, de manier van leven veranderen, doordat de jongere anders leert denken.

Met deze therapie is twee derde van de jongeren binnen een jaar een groot deel van de klachten van CVS kwijt. Het gaat niet vanzelf. Het kost tijd en inspanning. Dat moet de jongere ervoor over hebben, anders lukt het niet. Maar de jongere hoeft het niet alleen te doen. Via het FitNet behandelprogramma wordt de jongere begeleid door een therapeut.

Meer weten uitklapper, klik om te openen

Wat hoort er bij dit ziektebeeld

• Polikliniek Algemene kindergeneeskunde
• Verpleegafdeling Schildpad

Relevante websites

Zorgkosten

Contact uitklapper, klik om te openen

De afdeling is bereikbaar van maandag tot en met vrijdag van 08.00 tot 17.00 uur.