Jongeren en WGBO: jouw rechten in de medische zorg
https://www.hetwkz.nl/nl/voorlichting/jongeren-en-wgbo/folder
Je komt in ons ziekenhuis voor een Wada-test met sedatie. Bij de Wada-test brengen we één van je hersenhelften tijdelijk in slaap. Of we doen dat na elkaar bij allebei je hersenhelften, met een half uur pauze er tussen. Als een hersenhelft slaapt, doen we een aantal testen met de andere hersenhelft.
Zo kunnen we
- ontdekken welke hersenhelft het beste is in taal.
- kijken of er een kans is dat je na de operatie problemen krijgt met je geheugen.
- zien of de wakkere hersenhelft de taken van de slapende hersenhelft over neemt.
De naam Wada-test komt van de dokter die deze test als eerste deed: de Canadese neuropsycholoog dr. Juhn A. Wada.
Het onderzoek duurt ongeveer tussen de 1½ en 2 uur. Om goed te kunnen testen, brengen we één van je hersenhelften in slaap. Jij bent gewoon wakker. Dit is een onnatuurlijke situatie. Het is ook vreemd om te merken dat je sommige dingen even niet meer kan. Bijvoorbeeld praten.
Voor een Wada-test krijg je een plaatselijke verdoving in je lies. Die prik kan pijnlijk zijn. Daarna krijg je een buisje in je lies. Dat voel je niet door de verdoving. Door het buisje heen krijg je een katheter geschoven, een soort slangetje, waar het slaapmiddel doorheen kan. Voor het vastleggen van de testresultaten gebruiken we EEG apparatuur*. Jij krijgt daarom EEG-elektrodes op tijdens de Wada-test.
Er mag iemand bij je blijven tijdens de Wada-test. Je vader, moeder, of iemand anders die je graag bij je hebt.
Voor de Wada-test moet je 2 dagen (1 nachtje) in het ziekenhuis blijven. De opname is altijd op donderdag en op vrijdagochtend is de Wada-test. Op de opnamedag zal de neuropsycholoog die bij de Wada-test aanwezig is, nog even langs komen en een paar testjes doen. Ook wordt er,als voorbereiding op de Wada-test, een infuus geplaatst in je arm. De volgende ochtend geven ze dan eventueel vocht of medicijnen door het infuus.
Wat is een infuus?
Je krijgt een infuus. Dit is om de (slaap) medicijnen te kunnen geven en soms ook om bloed af te nemen. Je krijgt een prik in je hand of je arm. Na die prik blijft er een dun, plastic buisje in je bloedvat zitten. Dit noemen we een infuus. Via dat buisje komen de medicijnen in je lichaam. Ook kunnen we via het infuus bloed afnemen. Een prik kan pijn doen. We kunnen een spray op je huid spuiten waardoor je op die plaats minder voelt; de huid wordt verdoofd. De spray ruikt naar banaan en noemen we dan ook vaak bananen- spray. Hij voelt alleen een beetje koud aan. Als de bananenspray is ingewerkt, voel je minder van de prik. Als het infuus goed zit krijg je een spalk. Dit is een soort plankje dat we met pleisters en verband vastmaken onder je arm. Dit helpt om je arm recht te houden. Wil je meer weten over een infuus? Kijk dan op www.hetwkz-kind.nl.
De Wada-test doen we in de angiokamer op de röntgenafdeling in het UMC-gebouw, dus niet in het WKZ. Er gaat altijd een verpleegkundige van de afdeling mee naar de angiokamer in het UMC-gebouw. Het WKZ ligt naast het UMC-gebouw. Het is het ziekenhuis voor volwassenen. Als je uit het WKZ komt, ga je van het ene naar het andere ziekenhuis door een tunnel. Je gaat in je bed naar het UMC-gebouw.
Een tijdje voor de Wada-test kan er in overleg met jouw een “proef Wada-test” ingepland worden. Dit is een poliklinische afspraak op de angiokamer. Je kunt alvast de ruimte zien waar we de Wada-test gaan doen. De neuropsycholoog en de neuro-radioloog zijn aanwezig om uitleg te geven, vragen te beantwoorden en eventueel te beoordelen of de echte Wada-test haalbaar gaat zijn.
* Wil je meer weten van een EEG? Lees dan de folder Onderzoek van je hersenen: EEG. Kijk op www.hetwkz-kind.nl.
Voorbereiding uitklapper, klik om te openen
Op de dag van de Wada-test
Wat doe jij van tevoren?
- Vanaf twee uur voor het onderzoek mag je niets meer eten. Je mag nog wel wat drinken.
- Als je altijd medicijnen slikt, mag je die gewoon innemen met een slokje water.
- Was je van tevoren of neem een douche. Je haren moeten schoon en droog zijn. Gebruik geen gel, wax of haarlak.
Voor ouders: Nuchter zijn
Voor kinderen kan het lastig zijn om niet te mogen eten en drinken. Veel ouders zijn daarom solidair en eten en drinken zelf ook niets.
Wij raden u echter aan om zelf wel wat te eten en te drinken, desnoods buiten het gezichtsveld van uw kind. Hiermee voorkomt u dat u mogelijk onwel wordt. Het zou namelijk jammer zijn als u niet de optimale zorg kan bieden op het moment dat uw kind dat nodig heeft.
Tijdens het onderzoek uitklapper, klik om te openen
Wat doen wij vóór de Wada-test op de verpleegafdeling?
- We vertellen nog een keer hoe het onderzoek gaat.
- Zo nodig scheren we je liezen (de plekken tussen je buik en je bovenbeen). Zodat er geen haartjes zitten.
- Je krijgt een OK-jasje aan. Zo kunnen we goed bij je lies. Je kunt je ondergoed en sokken gewoon aanhouden.
- Je krijgt een naambandje om.
Er zijn twee mogelijkheden. Op de opnamedag hoor je hoe het bij jou gebeurt:
1. Je bent als eerste patiënt aan de beurt.
- We plakken op de afdeling de EEG-elektrodes op je hoofd.
- Als het tijd is brengen we je in je bed naar de röntgenafdeling in het UMC-gebouw voor de Wada-test.
2. Je bent niet als eerste patiënt aan de beurt.
- We brengen je met bed op de afgesproken tijd naar de EEG- afdeling in het UMC-gebouw. Daar plakt een medewerker EEG-elektrodes op je hoofd.
- Je gaat van de EEG-afdeling direct door naar de röntgen- afdeling in het UMC-gebouw voor de Wada-test. Het kan zijn dat je een poosje moet wachten. Neem voor deze wachtperiode een boek of een spelletje mee.
Hoe doen we de Wada-test?
De Wada-test doen we in de angiokamer van de röntgenafdeling in het UMC-gebouw.
Welke apparatuur staat er?
- Röntgenapparaat: het röntgenapparaat hangt boven het bed waar je op ligt. Aan het begin van het onderzoek maken we hiermee röntgenfoto’s. Zo kunnen we zien of de drain op de goede plek komt te liggen. Je voelt er niets van. Het apparaat maakt geen geluid tijdens de test.*
- EEG apparatuur: deze apparatuur staat vaak links naast het bed waar je op ligt. Hij kan ook ergens anders staan: er zitten wieltjes onder.
- De neuro-radioloog heeft een tafel met groene kleden erover. Daarop liggen spullen klaar die hij nodig heeft om het buisje in te brengen in jouw lies. Deze staat vaak rechts naast jouw bed in de angiokamer.
*Wil je meer weten van een röntgenonderzoek? Kijk dan op www.hetwkz-kind.nl.
Wie zijn erbij?
- De neuropsycholoog. Die ken je al van de dag van de opname en misschien van het neuro-psychologisch onderzoek. Zij neemt de testjes bij je af.
- De neuro-radioloog. Hij of de sedationist geeft de prik in je lies als je slaapt. Omdat dit heel schoon (steriel) moet gebeuren draagt hij beschermende kleding, handschoenen en een mondmasker.
- De KNF- (Klinische Neurofysiologie) laborant. Hij bekijkt de EEG gegevens.
- De KNF-arts. Hij beoordeelt de EEG gegevens.
- De angio-medewerker. Hij helpt de neuro-radioloog met het klaarleggen en aangeven van de spulletjes.
- De kinderneuroloog. Hij beoordeelt mee wat er gebeurt tijdens het testen.
- Je vader of je moeder. In de angiokamer moet alles zo schoon mogelijk zijn (steriel). Daarom draagt iedereen in de kamer beschermende kleding (een jas), een muts, plastic sloffen over de schoenen en soms een mond-masker. Ook je vader of je moeder.
Hoe gaat het dan?:
- Je gaat van je bed op de onderzoekstafel liggen. Of we helpen je daarbij.
- De angio-medewerker legt steriele doeken over je heen. Alleen je lies, je hoofd en je armen zijn niet bedekt. Zo kan hij heel schoon werken.
- De KNF-laborant sluit het EEG aan.
- Rechts van je staat de neuro-radioloog en je vader of moeder. Je kunt de hand van je ouder vast houden als je dat wilt.
- Je krijgt een verdovingsprik in één van je liezen. Dit kan even pijn doen. Maar daarna voel je geen pijn meer.
- Op de plek waar je de verdoving hebt gekregen, brengt de neuro-radioloog een dun buisje in je lichaamsslagader. We noemen dat een sheath.
- Als het buisje goed zit, schuift de neuro-radioloog door dit buisje een dun hol slangetje naar binnen. Dit slangetje noemen we een katheter. Het slangetje schuift hij door tot in de halsslagader.
- Eerst spuit de neuro-radioloog een beetje contrastvloeistof in de katheter. Met het röntgenapparaat kunnen we dan controleren of de katheter goed zit.
- Door de contrastvloeistof kun je een warm gevoel in je hoofd krijgen.
- Als de katheter goed zit spuit de neuro-radioloog het slaap- middel in.
Dan gaan we de testen doen. Vooraf is besproken met jou en je ouders welke kant we gaan testen en wat we hopen te zien. Dit kan de rechter hersenhelft of linker hersenhelft zijn. Soms testen we beide hersenhelften na elkaar. Het testen gaat als volgt:
- Op het moment dat het slaapmiddel is ingespoten zien we gelijk effect op het EEG.
- Als je linker hersenhelft slaapt, heb je minder gevoel en kracht in de rechterkant van je lichaam. Of andersom. Dit kan je merken aan je arm en been. Soms zie je aan die kant ook minder.
- De neuropsycholoog laat je voorwerpen en/of plaatjes zien. Jij moet vertellen wat je allemaal ziet.
- Soms laten we je dingen zien of vertellen we je dingen en vragen op een later moment of je dat nog weet.
Tijdens het testen kijken we met de röntgen-apparatuur en op het EEG-apparaat hoe jouw hersenen werken. Na een paar minuten is het slaapmiddel weer uitgewerkt. We bespreken dan kort met elkaar of we genoeg informatie hebben. We besluiten dan of we:
- stoppen met testen
- de andere kant ook willen testen
- dezelfde kant, voor de zekerheid, nog eens willen testen.
Als we nog niet willen stoppen, laten we het buisje in je lies zitten. De katheter trekken we een klein stukje terug. Daar voel je niets van.
Tussen de twee testen moet een half uur zitten. We moeten dus wachten. Daarna schuiven we de katheter naar de juiste plek en geven weer het slaapmiddel.
Na het onderzoek uitklapper, klik om te openen
Na de Wada-test
- De neuro-radioloog haalt de katheter en de sheat uit je lies. Hij drukt ongeveer 15 minuten lang met de hand of met een klem deze plek dicht. Daarna krijg je op die plek een drukverband.
- We brengen je terug naar de verpleegafdeling.
- Je moet in ieder geval vier uur in bed blijven.
- Je been moet je gestrekt houden. Wel moet je regelmatig je voet bewegen.
- De verpleegkundige komt regelmatig je bloeddruk meten.
- Het kan zijn dat je erg moe bent en graag wil slapen, dat mag.
- Je mag weer eten.
- Je moet veel drinken. Dan gaat de contrastvloeistof sneller uit je lichaam.
- De zaalarts komt nog bij je langs om te kijken hoe het met je gaat.
- Je mag aan het eind van de middag weer naar huis.
- De eerste dagen mag je niet teveel bukken en ook geen zware dingen tillen. Zo kan het wondje in je lies goed herstellen.
De uitslag
We bespreken de uitslag in de vergadering van de locale of landelijke werkgroep. Daarna krijg jij de uitslag van de kinderneuroloog die de Wada-test heeft aangevraagd.
Dat gebeurt tijdens de eerstvolgende afspraak. De kinderneuroloog bespreekt dan met jou en je ouders wat hij tijdens de test gezien heeft. Ook bespreken jullie wat er verder gaat gebeuren.
Bijwerkingen
Bij een Wada-test heb je geen last van bijwerkingen. Door een Wada-test krijg je er dus geen nieuwe klachten bij.
Zelfs als een onderzoek helemaal goed is gedaan (“volgens het boekje”), kunnen er problemen ontstaan. Zulke problemen noemen we complicaties.
Bij een Wada-test is er wel kans op complicaties. Gelukkig komt dit maar heel weinig voor; 1 op 1000 patiënten merkt er iets van.
De complicaties kunnen zijn:
- infectie
- nabloeding van de lies
Bij een complicatie dienen je ouders te overleggen met de dienstdoende neuroloog van het UMC Utrecht. Deze kunnen ze bereiken via de centrale receptie: telefoonnummer 088 75 555 55.
Contact uitklapper, klik om te openen
Als u een afspraak wilt maken op de polikliniek kinderneurologie, hebt u een verwijzing nodig van uw huisarts of specialist.
Polikliniek Neurologie
Bereikbaar: maandag 8.30 tot 12.00 uur woensdag 8.30 tot 12.00 uur donderdag 13.30 tot 16.30 uur vrijdag 8.30 tot 12.00 uur
Verpleegafdeling Panda
Mocht u nog vragen hebben dan kunt u contact opnemen via: